2013 yılında düzenlenen ilk Kurultay’da alt başlık “Geçmişten Geleceğe Türkçe” olarak belirlenmiş ve Türkçenin en eski döneminden başlayarak günümüze kadar uzanan süreçte yaşadığı değişmeler, gelişmeler ortaya konulmuş, geleceğine yönelik ön görülerde bulunulmuş, günümüz Türkçesinin sorunları, dil yapısı, Türkçe eğitimi, bilim ve sanat dallarında Türkçe terimlerin oluşturulması, Türkçenin örnek telaffuzu gibi pek çok konu işlenmiştir.

2015 yılında gerçekleştirilen Kurultay’da alt başlık “Gelenekten Geleceğe Türk Edebiyatı” olup Türk edebiyatının sürekliliği ve geleceği, edebiyatın otorite, devlet ve sosyal kurumlar (aile, toplum, millet, din vb.) ile ilişkisi ve değişimi, metinler arası ilişkiler, anlatıcının serüveni, tarih karşısında edebiyatın konumu gibi pek çok konunun işlendiği bildiriler sunulmuş ve bir açık oturum düzenlenmiştir.

2017 yılında gerçekleştirilen Kurultay’da alt başlık “Geçmişten Günümüze Türk Sözlükçülüğü” olup tarihte ve günümüzde Türk sözlükçülüğü, sözlükçülük terimleri ve kavramları, sözlük türleri, internet sözlükçülüğü, sözlükçülükte tanımlama, tanıklama (örnekleme) gibi pek çok konunun işlendiği bildiriler sunulmuş ve “Çevirmenlerin Gözüyle Sözlüklerimiz” başlığı altında bir açık oturum düzenlenmiştir.

2019 yılındaki Kurultay’da ise Edebiyat ana teması altında “Geçmişten Günümüze Seyahat Edebiyatı” alt başlığında “Türk seyyahlar ve eserleri, yabancı seyyahlar ve eserleri, gezilen coğrafyalar, seyahatnamelerde kültür hayatı, seyahatnamelerde mutfak kültürü, seyahatnamelerde sosyal hayat, seyahatnamelerin söz varlığı, sefaretnameler” konularında çeşitli bildiriler sunularak tartışılmıştı. Kurultay’ın açılışında “Çağımızın Seyyahlarıyla Söyleşi” de gerçekleştirilmişti.

2021 yılında yapılması tasarlanan ancak yaşanan küresel salgın yüzünden 2022 yılında gerçekleştirilen Türk Dili temalı Kurultay’ın ana konusu ise “Geçmişten Günümüze Yazılmayan Türkçe -Türkçenin Art ve Eş Zamanlı Değişkeleri-” idi. Açılış oturumunda gerçekleştirilen söyleşi de “Yazılmayan Türkçe” başlığını taşımaktaydı. Kurultay’da Türkiye Türkçesinin ağızları, Türk argosu, meslek dilleri, gizli diller ve Türk İşaret Dilinin değişkeleri konularında bildiriler sunulmuştur.

Elginkan Vakfı, düzenlemiş olduğu kurultaylara sunulan bildirileri her toplantının bitiminden sonra birkaç ay içerisinde kitap olarak yayımlayarak katılımcılara, ilgili kurumlara ve kütüphanelere ulaştırmaktadır.

2023’ün Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü kuruluş yıl dönümü olması dolayısıyla Türk Edebiyatı temalı VI. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Kurultayı’nın ana başlığı Türkiye Cumhuriyeti’nin Yüzüncü Yılında Türk Edebiyatı olarak belirlenmiştir. Her alanda olduğu gibi Cumhuriyet, edebiyat alanında da önemli gelişmelerin yaşandığı, yeni akımların ortaya çıktığı, kadın yazarlarımızın arttığı, yayımcılığın hız kazandığı bir dönem olmuştur. Kurultay’da yüz yılda edebiyatımızda yaşanan gelişmeleri konu alan aşağıdaki alt başlıklar çerçevesinde sunulacak bildirilere yer verilecektir:

Altıncı Kurultayın Konusu/Kapsamı

Cumhuriyet Dönemi’nde Edebî Topluluklar: Edebî topluluklar, dil, sanat, estetik anlayış ve dünya görüşü açısından ortak olan yazar ve şairlerin bir araya gelmeleri, benimsedikleri çizgide eser vermeleriyle ortaya çıkmaktadır. Bu sanatçılar bir araya geldikten sonra kendilerine bir topluluk adı vermekte, kurulmalarını bir haber ya da ortak yazılı bir beyanname ile duyurmakta çoğunlukla da ortak bir yayın organı etrafında birleşmektedirler. Cumhuriyet Dönemi’nin öne çıkan edebî toplulukları Yedi Meşaleciler (1928-1933), Garip Hareketi (1940-1950), Toplumcu Şiir (I. 1940-1960; II. 1960-1980), Hisar Topluluğu ve Dergisi (1950-1980), İkinci Yeni (1950-1965), Mavi Hareketi ve Dergisi (1952-1956), 1980 Kuşağı olarak sıralanabilir. Kurultay’da üzerinde durulması gereken bir alan olarak gördüğümüz Cumhuriyet Dönemi’nde “Edebî Topluluklar” alt başlığında yetkin bildiriler beklenmektedir.

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Şiir: Şiir, yüzyıllardır Türk edebiyatının en önemli türlerinden birisidir. Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatında da birbirinden farklı şairler ve eserler ile en fazla ürün verilen, en geniş ve en popüler tür şiir olmuştur. Bu başlık altında çağdaş şiir anlayışı, şairler ve eserler üzerinde durulması beklenmektedir. Örneklendirmek gerekirse Türk edebiyatında, saf ve simgeci şiir, epik şiir, toplumcu şiir, imgeci şiir, geleneksel şiir ve şiirde gelenek kullanımı, mitolojik şiir anlayışı, metafizik ve mistik şiir anlayışı, şiirde dini duyarlık, görsel şiir gibi algılar bu başlık altında ele alınmalıdır. Ayrıca Cumhuriyet Dönemi âşık tarzı halk şiiri de konu kapsamında düşünülmektedir.

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Roman: Roman, Cumhuriyet Dönemi’nin en popüler ve en fazla gelişen edebî türlerinden birisidir. Öyle ki Cumhuriyet’in nabzını romanda tutabilmek, Cumhuriyet’in gelişimini romandan izleyebilmek mümkündür denilse abartılı bir söyleyiş olmayacaktır. Edebiyatta roman araştırmaları öylesine geniş bir konudur ki her açıdan inceleme yapılabilir. O nedenle Kurultay’a roman alt başlığında gönderilecek bildiriler arasında, Türk edebiyatına yeni bir bakış açısı getiren, yeni bir kavram alanı oluşturan, özgün incelemelerin seçilmesi planlanmaktadır.

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Hikâye: Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatında önemli türlerden birisi de hikâyedir. Kurultay kapsamında sunulacak bildirilerde Türk hikâyesi tarihî dönemlere ayrılarak verileceği gibi önemli yazarlar ve eserler üzerinde de durulabilir. Olay hikâyesi (Maupassant tarzı hikâye), durum hikâyesi (Çehov tarzı hikâye), modernist ve postmodernist hikâye üzerine yapılacak incelemeler de değerlendirmeye alınacaktır. Hikâye tahlillerinde tematik inceleme, kurgusal inceleme (kişi, zaman, mekân incelemesi vd.), olay ve uzam incelemeleri, anlatıcı ve anlatım teknikleri, bakış açısı değerlendirmeleri, başta yapısalcı ve göstergebilimsel çözümlemeler olmak üzere modern eleştiri kuramlarının uygulanması, karşılaştırmalı incelemeler bir okuma modeli olarak dikkate alınacak ölçütler arasındadır.

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Tiyatro: Usta yazar Namık Kemal’in çağdaş edebiyat içerisinde en fazla değer verdiği tür olan tiyatro, Cumhuriyet Dönemi’nde önemli açılımlar göstermiştir. Cumhuriyet’in ilk yıllarında Ankara hükûmetinin de verdiği destek ile tiyatro edebiyatımızda bir dönüm noktasına gelmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin Yüzüncü Yılında Türk Edebiyatı başlıklı Kurultay’da, Türk tiyatrosunun hem içerik hem de biçimsel açıdan ele alınıp değerlendirilmesi beklenmektedir. Türk tiyatrosu, İkinci Dünya Savaşı Kuşağı, 1950 Kuşağı, 1960 Kuşağı gibi tarihsel dönemler içerisinde ele alınacağı gibi, tiyatro toplulukları, epik tiyatro, kabare tiyatrosu, tek kişilik oyunlar, fantastik ve absürt tiyatro anlayışı, alternatif tiyatro, performans tiyatrosu gibi konular kapsamında da ele alınabilir.

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Gazete, Dergi ve İnternet Etrafında Gelişen Türler: Cumhuriyet Dönemi’nde nesir yazıları olarak sınıflandırdığımız genellikle gazete, dergi ve internet etrafında gelişen türler (düşünce ve bildirme yazıları) çoklukla roman, hikâye ve şiirin gölgesinde kalmış gibidir. Toplumu ve insanları düşündürmek, onlara bilgi vermek amacını güden bu metinler, gerçekçi bir tarzda yazılırlar ve yazarının bilgi ve yaratıcılığı ile bir şahesere dönüşüverirler. Hemen her konu üzerinde özel görüş ve düşünceleri aktaran, günü ve günceli takip eden bu metinler, güzel bir dil ve özgün bir üslupla kaleme alınırlar. Dolayısıyla bu tarzdaki eserler (makale, fıkra, deneme söyleşi, nutuk, eleştiri, biyografi, otobiyografi, haber, röportaj, gezi yazısı, mektup, çizgi roman, karikatür, reklam gibi) edebiyatımızda değerlendirilmesi gereken önemli alanlardır. Kurultayımızda bu konuya yer veren bildiriler dikkate alınacaktır.

Türk Dünyası Edebiyatlarıyla Etkileşim: Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatının Türk dünyası edebiyatlarına etkisi de Kurultay kapsamında değerlendirilmektedir. Berlin Duvarı’nın 1989 yılında yıkılması, 1990’lı yılların başında SSCB’nin resmen çöküşü ve sonrasındaki dönem, yurt dışındaki Türk toplulukları ve Türkiye arasındaki bağın tekrar daha güçlü bir biçimde kurulmasına neden olmuştur. Bu dönemden sonra tüm dünyadaki Türkler arasında diğer pek çok alanda olduğu gibi kültür ve sanat eserleri, ürünler, fikirler açısından bir bütünleşme süreci yeniden yaşanmaya başlanmıştır. Günümüzde artık sınırları ve ülkeleri aşan ve çok boyutlu hâle gelen Türk dünyası edebiyatları, Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatının önemli ve yeni alanlarından birisidir. Bu başlık altında çağdaş, çok boyutlu dinamikleri olan, Türk dünyasını temsil gücüne sahip edebiyat eserlerinin etkileşimleri üzerine yapılan incelemeler öncelik sırasına sahip olacaktır.

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Yeni Alanlar: Yukarıda değinilen alanlar Türk edebiyatının önemli başlıklarını oluşturmaktadır ancak 1980 sonrası Türk edebiyatında henüz üzerinde tanımlamaların, kavram alanlarının, yazar ve şair gibi temsilcilerinin yeni yeni gelişmeye başladığı başka alt alanlar da bulunmaktadır. Aşağıda yer alan ve listelediğimiz kimi başlıkların, kendi özel alanını belirlediği, üniversitelerde birer ders hâline geldiği ve bir disiplin oluşturduğu görülmektedir. Kimi alt alanlar da üzerinde konuştuğumuz ve tartıştığımız, varlığını gördüğümüz ama alan yazınına geçme konusunda bir adım geriden gelen konuları kapsamaktadır. Bu nedenle Türkiye Cumhuriyeti’nin Yüzüncü Yılında Türk Edebiyatı başlıklı Kurultayımızda, aşağıda listelediğimiz konu başlıklarında hazırlanacak başarılı bildiriler, Cumhuriyet Dönemi edebiyatımız için bir yol gösterici ve ufuk açıcı konular olacak, bu alanlarda tartışmalar yapılmasına katkı sağlayacaktır:
Çocuk Edebiyatı
Mizahi Edebiyat
Fantastik Edebiyat
Gotik Edebiyat
Bilimkurgu Edebiyatı
Ütopya ve Karşı Ütopya
Yeraltı Edebiyatı
Elektronik Edebiyat
Disiplinlerarası Edebiyat
Polisiye Edebiyat
Çizgi Roman.

Türkiye Cumhuriyeti’nde Edebiyat Araştırmaları: Cumhuriyet Dönemi, bilimsel yöntemler uygulanarak yapılmış edebiyat araştırma ve incelemelerinin ortaya çıkıp geliştiği, arttığı dönemdir. Fuat Köprülü’nün edebiyat tarihi araştırmalarıyla başlayan ve bilimsel nitelikli farklı edebiyat incelemeleriyle devam eden süreci ele alan çalışmalar edebiyat araştırmalarının durumunu göstermesi bakımından önemlidir. Bu nedenle Türkiye Cumhuriyeti’nin Yüzüncü Yılında Türk Edebiyatı konusu ele alınırken bu edebiyatı araştıran bilimsel çalışmaların yöntem, nitelik ve nicelik açısından günümüze gelinceye kadar hangi aşamalardan geçtiğinin bilinmesine katkıda bulunacak, edebiyat araştırmalarının geçmişini ve bu araştırmalardan beklenenlerin neler olduğunu ortaya koyacak çalışmalara da ihtiyaç vardır. Edebiyat araştırmalarının tarihsel süreç içindeki değişimini ve gelişimini ele alan bildirilere yer verilmesi, Cumhuriyet Dönemi’nden bugüne edebiyat araştırmalarının geldiği yerin belirlenmesini, edebiyat araştırmalarıyla ilgili görüşlerin dile getirilmesini ve konunun farklı boyutlarının tartışılmasını sağlayacaktır. Yukarıda teması ve alt başlıkları belirtilen Elginkan Vakfı VI. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Kurultayı’na değerli katılımcılarımızın bilimsel bildirileriyle katılmalarını bekliyoruz.